Onderzoek naar de realisatie van walstroom in Vlaamse zeehavens

Möbius onderzocht in opdracht van de Vlaamse overheid de haalbaarheid en implementatie van walstroom in Vlaamse zeehavens.

Case_Dept MOW_logo
Walstroom Vlaamse zeehavens

De Vlaamse overheid staat voor de uitdaging om haar klimaatdoelstellingen te realiseren en de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. De implementatie van walstroom in de Vlaamse zeehavens is daarbij cruciaal, omdat het schepen in staat stelt om over te schakelen van hun dieselgeneratoren naar een elektrische voeding vanaf het land, wat de emissies aanzienlijk vermindert. Dergelijke initiatieven worden ondersteund en verplicht door de Europese Unie via regelgeving en subsidieprogramma’s.

Het doel van dit onderzoek uit 2023 bestond uit het onderzoeken van de haalbaarheid en de beste methoden voor het implementeren van walstroomfaciliteiten in de belangrijkste zeehavens van Vlaanderen. Dit omvat een evaluatie van technische oplossingen, financieringsmodellen, mogelijke instrumenten en juridische implicaties. Möbius voerde dit onderzoek uit voor het departement Mobiliteit en Openbare Werken, in nauwe samenwerking met Equator Advocaten.

Möbius leverde op een zeer korte tijd een zeer diepgaand en gefundeerd rapport af. Naast uiterst professioneel was hun aanpak ook zeer flexibel en stonden de consultants altijd klaar om bijkomende vragen verder te onderzoeken.

Herlinde Smet Policy advisor sustainable ports - Departement Mobiliteit en Openbare Werken

Ontwikkelen van strategieën voor de implementatie van walstroomfaciliteiten

Om zicht te krijgen op de financiële kant werkte Möbius een businesscase uit met een financieel model dat de energieprijzen, investeringsbehoeften en operationele kosten in kaart bracht. Dit model stelde zo ook de noodzakelijke marge vast die gegenereerd moet worden bij de verkoop van walstroom aan aangemeerde schepen.

Daarnaast werden gesprekken gevoerd met de Vlaamse zeehavens om inzicht te krijgen in hun ambities en om gezamenlijk te verkennen hoe zij de realisatie en uitrol van walstroom zien, inclusief praktische implicaties, concurrentiepositie en betrokken actoren. Deze gesprekken waren essentieel om een solide en goed onderbouwd advies te kunnen formuleren voor de bevoegde minister.

 

Scenario's voor de realisatie van walstroom in Vlaanderen

Het onderzoek resulteerde in verschillende scenario’s die gerapporteerd werden aan Vlaams Minister van Mobiliteit en Openbare Werken, Lydia Peeters. Deze scenario’s omvatten onder andere het oprichten van een of meerdere Special Purpose Vehicles (SPV’s), het financieren via klassieke subsidiemechanismen en het organiseren door middel van een klassieke overheidsopdracht.

De succesvolle implementatie van walstroom in Vlaamse zeehavens zal bijdragen aan de vermindering van CO2-emissies, verbetering van de luchtkwaliteit rond de havens, en versterking van Vlaanderens positie als leider in duurzame havenoperaties binnen Europa. Dit project kan dienen als voorbeeld voor soortgelijke initiatieven wereldwijd.