Strategische uitdaging
Waardig wonen is een fundamentele behoefte voor iedereen, inclusief de meest kwetsbare burgers in Vlaanderen.
Diverse initiatieven en organisaties bieden een belangrijke bijdrage om elk van hen een dak boven het hoofd te bieden. Sociale huisvestingsmaatschappijen, sociale verhuurkantoren en ook sociale bouw- en kredietmaatschappijen zorgen voor verschillende woonoplossingen.
Tot voor kort ging de burger bij elk van deze organisaties afzonderlijk aankloppen. Voortaan is dit niet meer nodig. De Vlaamse regering besliste immers om de activiteiten van sociale huisvestingsmaatschappijen en sociale verhuur- en verkoopkantoren te integreren tot woonmaatschappijen. Zo zal er voortaan 1 woonactor zijn per stad of groep van gemeentes.
Om het traject tot de vorming van één woonmaatschappij in goede banen te leiden besliste Stad Antwerpen een externe partner te zoeken om dit complexe proces te begeleiden en vond deze in Möbius.
Voor stad Antwerpen betekende de vorming van de woonmaatschappij een integratie van 6 organisaties (hetzij volledig, hetzij partieel):
-
3 sociale huisvestingsmaatschappijen
-
Woonhaven
-
De Ideale Woning
-
ABC
-
-
het sociaal verhuurkantoor SVK Antwerpen
-
de sociale bouw- en kredietmaatschappij ARRO en het Vlaams Woningfonds
Aanpak
Möbius nam een trekkende en adviserende rol, van bij de opzet en uitwerking van een passende projectstructuur tot aan de eigenlijke oprichting van de woonmaatschappij. Voor de juridische component werd een samenwerking aangegaan met Equator.
We maakten in onze projectbenadering een onderscheid tussen activiteiten die gerelateerd zijn tot de vorming van de woonmaatschappij (strategie, organisatie & personeel, financieel, juridisch, locatie management en communicatie) en de concrete invulling van de operationele processen. De vormingsaspecten werden uitgewerkt door de directeurs en relevante sleutelpersonen. De operationele processen werden gestroomlijnd door medewerkers uit de verschillende organisaties, binnen het kader dat door het management werd vastgelegd. Op deze manier konden we de juiste focus en accenten leggen.
Het volledige traject werd opgevolgd door een stuurgroep met vertegenwoordiging van stad Antwerpen en de 6 betrokken organisaties.
Een essentiële stap bij de vorming van de woonmaatschappij was het vastleggen van een nieuwe missie en visie voor de woonmaatschappij. We bouwden dit stap voor stap uit, rekening houdend met de meerwaarde en eigenheid van de verschillende partners. Verder maakten we samen de keuze om de naam Woonhaven in te zetten voor de woonmaatschappij stad Antwerpen.
Vanuit dit nieuw verhaal werkten we in verschillende rondes aan een gedragen organisatiestructuur, die Woonhaven in staat moet stellen om haar ambities te realiseren. Möbius zorgde ook voor de verdere begeleiding bij de personeelsinvulling, zowel op directieniveau als doorheen de organisatie.
Het uitgangspunt was geen ontslagen ten gevolge van de integratie. Dit maakte de puzzel soms complex maar uiteindelijk vonden we voor elk van de betrokken medewerkers een plaats binnen de woonmaatschappij.
Verder werd in aanloop van de integratie de nodige aandacht besteed aan draagvlak en teambuilding om elkaar te leren kennen en nieuwe teams te vormen. Er werd ook werk gemaakt van een nieuw personeelsstatuut om de arbeidsvoorwaarden van de verschillende organisaties te uniformiseren.
Om al het personeel een geschikte plaats te geven namen we ook de werkplaatsen onder de loep. Voor het hoofdkantoor bracht een aparte studie ons, naast het gekende Silvertop naar een tweede thuisbasis Noordersingel. Rekening houdend met het nieuwe werken werden teams slim ingepast over de 2 locaties. Voor de klant werd het bestaande netwerk van huurderskantoren versterkt met de woonwinkel, waar kandidaat-huurders / kopers gepast worden geholpen.
Transparantie aan de hand van de nodige communicatie is belangrijk gedurende dit gevoelige en lange traject. Het personeel werd daarom gedurende de volledige periode goed geïnformeerd aan de hand van een nieuwsbrief. Hoe concreter de integratie werd, hoe meer ze ook betrokken werden om eigen inbreng te leveren.
Zo was er een aparte werkgroep om de inrichting van het nieuwe kantoor vorm te geven. Andere stakeholders werden ad hoc bevraagd en geïnformeerd.
Tot slot vormde de tandem Möbius / Equator ook klankbord bij de financiële meerjarenplanning en de diverse juridische uitdagingen die gepaard gaan bij een dergelijke operatie.
Resultaat
Na een traject van bijna 2 jaar was de woonmaatschappij op 2 mei 2023 een feit. De grote fusie maakt Woonhaven tot een sterke woonmaatschappij met een patrimonium van 23800 woningen, waar de 400 medewerkers dag in dag uit het verschil maken.
Door het samenbrengen van de 6 organisaties tot 1 woonactor kan Woonhaven een ruimere en geïntegreerde dienstverlening aanbieden. De kwetsbare burger vindt voortaan sociale huur, sociale koop en kredietbemiddeling onder 1 dak. Kandidaten worden deskundig begeleid naar de oplossing die het best past bij hun situatie. Bestaande klanten krijgen ook meer mogelijkheden om over de jaren heen te evolueren naar een andere woonformule.
Verder is er ook een grotere diversiteit in wooneenheden. De woonmaatschappij beschikt voortaan immers over meer woningen voor grotere gezinnen. Tot slot biedt de schaalvergroting ook extra mogelijkheden naar laagdrempelige technische ondersteuning via de technische balie.
Möbius is dan ook bijzonder trots dat we konden bijdragen tot de vorming van de woonmaatschappij.
