In dit project implementeren de verschillende partners twee vormen van thuishospitalisatie voor oncologische patiënten:
-
In het eerste zorgpad gebeurt een bloedafname op de dag voor de dagopname door een Onco@home-thuisverpleegkundige bij de patiënt thuis. Ook bevraagt de thuisverpleegkundige eventuele symptomen en controleert de vitale parameters.
Aan de hand van die gegevens gaat de arts na of de therapie de volgende dag veilig kan doorgaan. Ook kan de therapie op voorhand reeds voorgeschreven en bereid worden. Hierdoor verloopt de dagopname vlotter en kan de patiënt sneller terug naar huis. Bij onvoldoende herstelde bloedwaarden kan ook een onnodige verplaatsing naar het dagziekenhuis vermeden worden. Dit zorgpad wordt geïmplementeerd in AZ Groeninge, OLV Waregem en SJK Izegem. -
In het tweede zorgpad wordt subcutane chemotherapie (= chemo via inspuiting in het onderhuidse weefsel) thuis toegediend door een oncologisch verpleegkundige van het ziekenhuis. Standaard gebeuren alle subcutane toedieningen in het oncologisch dagziekenhuis. In AZ Groeninge worden enkel de eerste toediening van de cyclus en de toedieningen in het weekend in het ziekenhuis toegediend. De andere toedieningen gebeuren door een oncologisch verpleegkundige van AZ Groeninge bij de patiënt thuis, na het uitvoeren van een telefonische symptoomlastbevraging. Dit heeft als voordeel dat de patiënt zich veel minder vaak dient te verplaatsen naar het dagziekenhuis. De andere twee betrokken ziekenhuizen implementeren dit zorgpad nog niet.
Strategische uitdaging
Met dit project wil Kom op tegen Kanker blijven investeren in vernieuwende en patiëntgerichte zorg. Tevens wil Kom op tegen Kanker met dit project beleidsvoorbereidend werk doen en alle stakeholders rond dit thema samenbrengen en de uitdagingen in kaart brengen. Een duurzaam systeem van thuishospitalisatie waarbij deze zorgvorm breed ter beschikking komt van (oncologische) patiënten is daarbij de doelstelling.
Het project werd opgedeeld in 3 grote onderdelen:
-
Implementatie van thuishospitalisatie door de ziekenhuizen en thuiszorgorganisaties
-
Uitwerken business case (uitgevoerd door Möbius, i.s.m. de verschillende partners)
-
Kwalitatieve studie van de haalbaarheid van thuishospitalisatie (uitgevoerd door Kom op tegen Kanker)
Voor het uitwerken van de business case stelde Kom op tegen Kanker ons de volgende vragen:
-
Wat is de ervaring van patiënten met betrekking tot thuishospitalisatie en welk zorgpad geniet hun voorkeur? Hoe verhoudt zich dat tot de ervaring van patiënten in het standaard zorgpad?
-
Wat zijn de kosten en inkomsten voor elk van de partners in het aangepaste zorgpad? Hoe verhoudt zich dat tot de kosten en inkomsten van het klassieke zorgpad in het ziekenhuis?
Aanpak
Patiëntenbevraging
Om in de business case inzicht te krijgen in de ervaring en voorkeur van patiënten, bevroegen we 200 patiënten in de drie ziekenhuizen. Zowel patiënten opgenomen in het Onco@home programma (n=50, AZ Groeninge) als patiënten die hierin niet zijn opgenomen (n=50 in elk van de 3 ziekenhuizen) werden bevraagd.
Kosten en opbrengsten
Ook brachten we in nauwe samenwerking met de partners de kosten en opbrengsten heel gedetailleerd in kaart. Dit gebeurde via de methode van Time-Driven Activity Based Costing. Hiervoor voerden we tijdsmetingen uit in de ziekenhuizen en in de thuiszorgsituatie. Ook analyseerden we de gedetailleerde boekhoudgegevens en de factuurgegevens op patiëntniveau.
Resultaten
De conclusies en beleidsaanbevelingen werden door Kom op tegen Kanker gebundeld in een eindrapport. Dit rapport werd gedeeld met alle betrokken stakeholders (beleid, ziekenhuizen, thuiszorgorganisaties, patiëntenverenigingen …).
Tijdens een digitaal evenement georganiseerd door Kom op tegen Kanker stelden we de resultaten van de business case voor:
Uit de business case halen we een aantal belangrijke inzichten. Patiënten die de keuze maken voor gedeeltelijke thuishospitalisatie zijn hierover erg tevreden en geven hieraan de voorkeur. Bij patiënten die niet opgenomen zijn in Onco@home – omdat ze dat niet willen of omdat ze niet in aanmerking komen - verkiest de helft de zorg in het dagziekenhuis; de andere helft zou Onco@home overwegen of heeft geen voorkeur. Het bestaan van de keuzemogelijkheid voor thuishospitalisatie is dus zeker een meerwaarde voor patiënten.
In de business case konden we vaststellen dat de vergoeding in de thuiszorg voor beide zorgpaden op dit moment onvoldoende is voor het opnemen van thuishospitalisatie. Structurele financiering is daarom nodig om thuishospitalisatie ingang te doen vinden.
De resultaten van de studie werden ook besproken in de Voka Healthcare community door dr. Koen Van Eygen (AZ Groeninge), Isabel Weemaes (Kom op Tegen Kanker) en Inge Alloo (ZorgConnect) op 25 juni 2020. De presentaties vindt u via deze link: Themasessie 'Meer-waarde' in welzijn en zorg | Voka.
