Op woensdag 9 november 2016 werd ik zoals elke ochtend gewekt door mijn gsm-wekker. Onmiddellijk merkte ik een pop-up bericht op, getiteld: ‘Donald Trump wordt de nieuwe president van de Verenigde Staten!’ Ik was direct klaarwakker, en ik duidelijk niet alleen, voortgaand op wat ik later die dag las op andere nieuwssites en sociale mediakanalen. Hadden de peilingen, die in aantal niet meer bij te houden waren, niet als constante aangegeven dat Hillary Clinton een duidelijke voorsprong had?
In de dagen en weken nadien bleef ik mij een aantal vragen stellen. Hoe kon het dat zoveel peilingen zo ver van de realiteit waren gestrand? Waren deze peilingen onvoldoende goed uitgevoerd? Was er sprake van sociaal wenselijke antwoorden? Hadden de peilingen zelf de Amerikaanse burgers beïnvloed? Op basis van een aantal relevante artikels en het nodige filmmateriaal, verkreeg ik een aantal antwoorden, namelijk dat…
- … het niet zo evident was om landelijke overzichten te geven, aangezien de meeste peilingen in de Verenigde Staten niet nationaal georganiseerd waren maar wel per staat, streek of kiesomschrijving.
- … er vaak onvoldoende geld geïnvesteerd was in peilingen aangezien deze doorgaans gebeurden in opdracht van de media, die aan één cijfer genoeg hadden om te communiceren en de aandacht te trekken.
- … er in vergelijking met voorgaande verkiezingen een enorme opkomst was van laaggeschoolde blanken, die op basis van de peilingen wellicht vreesden dat hun favoriet onvoldoende stemmen zou verzamelen.
- … elke peiling een zekere foutenmarge heeft, maar dat dit voorbeeld toch een wake-up call zou moeten zijn om zorgvuldiger te werken om er zo voor te zorgen dat elke burger evenveel kans heeft om te worden opgenomen in de steekproef.
Hoe beleef jij Brussel?
Het is een uitdaging die ik ook ervaar in mijn dagelijkse realiteit op Belgische bodem, waar we met Möbius samen met Citizenlab en Synthetron een traject begeleidden, waarbij ministers Sven Gatz en Rachid Madrane een burgerkabinet op poten hebben gezet om inzicht te verkrijgen in hoe Brusselaars, Vlamingen en Walen Brussel beleven. Het is een fantastisch initiatief om de burger centraal te stellen, dat zeker! Op basis van deze uitgebreide ‘peiling’ echter bepalen waarop de komende jaren moet ingezet worden, is op z’n minst een huzarenstukje te noemen. Het vraagt, in tegenstelling tot hoe vele peilingen worden uitgevoerd, zeer veel aandacht voor het centraal stellen van diversiteit in de steekproef.
Om dit te kunnen realiseren is een zekere investering noodzakelijk. Zo werd allereerst een online platform gelanceerd waarop burgers hun verbeterpunten, beste praktijken, ideeën en eigen verhalen kunnen posten en delen met elkaar. De terechte kritiek dat net de meest kwetsbaren hun weg naar het internet niet zullen vinden, is uiteraard terecht. Tegelijkertijd werden net daarom ook tal van middenveldorganisaties persoonlijk aangeschreven, met aan hen de vraag om de burgers van wie ze de belangen behartigen (bv. mensen in armoede, mensen met een beperking,…) fysiek samen te brengen in een mini-burgerkabinet. Om hen hierbij te ondersteunen werd ook een draaiboek voorzien met onder andere verdere duiding over het traject, concrete gesprekstips en voorbeelden om dit moment in te vullen. Op basis van zowel de input via het online platform als de mini-burgerkabinetten zullen nadien nog verdere verdiepingssessies georganiseerd worden waarna alles in mei zal uitmonden in een fysiek burgerkabinet om de aanbevelingen vorm te geven. Indien iemand Brussel dus ook een hellhole zou vinden, dan weten we tenminste meteen ook waarom én wat we eraan kunnen doen!
Meer info op www.burgerkabinet.be!