Een bedrijf op een duurzame manier leiden wordt een van de topprioriteiten. De afgelopen jaren hebben we gemerkt dat bedrijven als Barco, Proximus, Colruyt Group, JBC, TUI, Nestlé, Unilever & Philips extra inspanningen leveren op dit vlak. Al slagen niet veel bedrijven erin om uit hun duurzaamheidsprogramma waarde te halen voor hun activiteiten (amper 2 % van de programma’s lost de verwachtingen in of overtreft ze, bron: Bain, 2017, “Hoe realiseer je baanbrekende duurzaamheidsprogramma’s?”)
We starten bij het ‘WAAROM’
Sinek stelt dat elk bedrijf weet wat het doet en hoe het dat doet, maar de meeste begrijpen of vertellen niet waarom ze het doen. WAAROM gaat niet over geld verdienen, maar over resultaten. WAAROM is een doel, een oorzaak, een overtuiging. Het is dé bestaansreden van je organisatie.
Net zoals bij elk succesvol initiatief tot verandering zou je moeten verduidelijken WAAROM je een duurzaamheidsprogramma wil opzetten en invoeren. Organisaties, en vooral duurzaamheidsmanagers, weten al dat het belangrijk is om duurzaamheid aan de bedrijfsstrategie, de strategische positie of zelfs belangrijke strategische initiatieven te koppelen. Maar dat alleen is niet genoeg. Duurzaamheidsmanagers linken duurzaamheid (of het nu om ecologisch of sociaal beheer gaat) ook aan WAAROM ze bestaan als bedrijf (hun doel, missie) en WAAROM ze de komende jaren nog zullen bestaan.
Toewerken naar bedrijfsresultaten heeft te maken met ‘HOE’
Duurzaamheidsmanagers halen geen waarde uit duurzaamheidsprogramma’s, omdat duurzaamheid doorgaans wordt beschouwd als een ‘bijkomstigheid’ – een verplichting. Terwijl een duurzaamheidsprogramma toch echt wel nood heeft aan een degelijke aanpak en beheer zoals alle andere bedrijfsgerelateerde en cultuurafhankelijke onderwerpen (bijv. innovatie of operational excellence).
De 4 belangrijkste ingrediënten van een succesvol duurzaamheidsprogramma
-
Een duidelijke duurzaamheidsstrategie: Gericht op een beperkt aantal zeer materiële onderwerpen die relevant zijn voor jouw stakeholders en een impact kunnen hebben op het langetermijnsucces van je organisatie.
-
De duurzaamheidsstrategie omzetten in belangrijke doelstellingen, zowel op strategisch niveau als voor dagelijkse activiteiten (watervalsysteem prestaties), als streefdoel op langere termijn. De belangrijkste doelstellingen in het openbaar meedelen als engagement tegenover de stakeholders.
-
Onder impuls van het senior en middle management: de strategie en belangrijkste doelstellingen omzetten in een stappenplan dat bestaat uit een beperkt aantal baanbrekende initiatieven om resultaten te realiseren en een reeks kleinere initiatieven om te werken aan culturele veranderingen.
-
Het doel en de return on investment van het duurzaamheidsprogramma wordt geïdentificeerd en duidelijk begrepen binnen de organisatie.
Daarnaast is het bijzonder zinvol om een sterk netwerk van geschikte partners uit te bouwen rond de geïdentificeerde duurzaamheidsproblemen/-uitdagingen/-doelen. Typische problemen inzake duurzaamheid zijn bijvoorbeeld het ‘overbruggen van de digitale kloof’ of ‘het wegwerken van verschillen in opleidingsniveau’. Veel van deze uitdagingen vereisen een systematische aanpak die niet mogelijk is door één enkele speler.
‘WAT’: een beperkt aantal belangrijke aandachtspunten van een duurzaamheidsprogramma
Het is belangrijk om te focussen op een beperkt aantal onderwerpen die relevant zijn voor zowel je stakeholders als voor het succes van je bedrijf (afgestemd op het WAAROM van je bedrijf). Meestal hangen de aandachtspunten van duurzaamheid sterk af van de sector, het milieu en de geografische locatie waar je organisatie actief is. Andere sectoren hebben ook te kampen met totaal andere aspecten rond duurzaamheid.
Positief in het kader van duurzaamheid is dat bedrijfsinformatie, prestatiebenchmarks en andere rapporten overal beschikbaar zijn. De McKinsey Global Sustainability Benchmark, de raad voor rapportering inzake duurzaamheid, het Carbon Disclosure Project,… stuk voor stuk publiceren ze bijzonder relevante en jaarlijks bijgewerkte documenten over ‘materiële onderwerpen’ voor diverse organisaties in verschillende sectoren.
Een materialiteitsbeoordeling uitvoeren en daarover verslag uitbrengen is echter niet hetzelfde als het identificeren van de belangrijkste aandachtspunten inzake duurzaamheid voor uw organisatie. 2 weetjes:
-
Een duurzaamheidsprogramma moet gestuurd worden door de focus op kritieke problemen voor het bedrijf en de capaciteit om meteen bij te sturen wanneer er nieuwe informatie beschikbaar is. Zo duikt de GDPR plots op in de top 3 van aandachtspunten inzake duurzaamheid bij heel wat organisaties. Waar het hier om draait, is het koppelen van aandachtspunten inzake duurzaamheid aan de strategische agenda van het senior management, om na te denken over duurzaamheid op termijn (waar moet ik op focussen het komende jaar, de komende 5 jaar en de komende 10 jaar) en om middelen toe te wijzen aan die verschillende aandachtspunten.
-
Een organisatie gedijt dankzij het welzijn van 2 uiterst belangrijke stakeholdergroepen: klanten die jou geloven en werknemers die hen service bieden. Door met deze groepen een dialoog aan te gaan (en waarom niet voortdurend in plaats van tweejaarlijks?), hou je een vinger aan de pols. Klanten en werknemers hoger op de duurzaamheidsagenda plaatsen, helpt je om te bouwen aan de betrokkenheid van klanten en werknemers, en aan de verbondenheid met de manier waarop een organisatie werkt in plaats van enkel terug te vallen op de prestaties van een product of een service.
