Gemeente zonder gemeentehuis

De Vlaamse Regering stelde een adviesgroep samen om een visie en strategie uit te werken rond digitalisering, vertrekkende vanuit het idee 'Gemeente Zonder Gemeentehuis'. Möbius fungeerde als procesbegeleider voor het hele traject.

Panta rhei of alles is in beweging. Zo gaat het ook met onze maatschappij die steeds digitaler wordt. Als individu ervaar je dit door de manier waarop private organisaties in contact treden met hun klanten. De overheid kan niet achterblijven, meer nog … De overheid wil in digitale transformatie een katalyserende voorbeeldrol opnemen, evenwel steeds met een inclusief perspectief. Daarom werd een adviesgroep van experten opgericht om een visie uit te werken voor het ondersteuningsprogramma ‘Gemeente zonder Gemeentehuis’, een initiatief van Minister-President Jan Jambon en Viceminister-President Bart Somers om de burgergerichtheid en digitale transformatie van lokale besturen te versterken.

De burger blijft welkom op het gemeentehuis, maar we gaan meer dan ooit digitaal. Vlaanderen staat momenteel op de 18^e plaats van Europa met betrekking tot e-government. Top 5 moet ons doel zijn. Een identiteitskaart of reisdocumenten aanvragen, daar moeten we in de 21^ste eeuw toch geen verlof voor nemen en in de file gaan staan?

Bart Somers Vlaams minister van Binnenlands Bestuur

Strategische uitdaging

De Vlaamse Regering formuleerde in het najaar van 2020 een ambitieus relanceprogramma onder de noemer Vlaamse Veerkracht. Een van de speerpunten van het programma was verdere digitalisering. Zo wou de Vlaamse regering ook de lokale besturen meer en daadkrachtig ondersteunen in hun digitaliserings- en innovatieprocessen. De Vlaamse Regering besliste om een adviesgroep samen te stellen om hierrond een visie en strategie uit te werken. De visie vertrok van de verregaande gedachte Gemeente Zonder Gemeentehuis. Möbius fungeerde als procesbegeleider voor het hele traject.

Aanpak

Om een holistische visie te bouwen rond digitale transformatie bij lokale besturen werden experten vanuit verschillende invalshoeken samengebracht. Een mix van academici en ondernemers met achtergrond in uiteenlopende maar verbindende domeinen waaronder beleidsvorming, burger-centraal denken, enterprise architectuur en data-huishouding, marktwerking tussen lokale besturen en IT partners alsook organisatie en personeel, ging hiermee aan de slag.

Gegeven het korte tijdsbestek, de grote groep experten en de hoge verwachtingen hanteerde Möbius een bijzonder agile aanpak. Om de twee weken was er een plenaire sessie met de adviesgroep. Tussentijds werden sprints en deelsprints uitgevoerd met specifieke deelopdrachten per expertencluster. Tevens was er tussentijds frequente terugkoppeling met de voorzitters van de opdracht, de administrateur-generaal van Digitaal Vlaanderen en Agentschap Binnenlands Bestuur, de betrokken kabinetten en een projectgroep met vertegenwoordigers van lokale besturen, VVSG en V-ICT-OR.

Visietekst opgesteld onder begeleiding van Möbius

Finaal werd een visienota opgeleverd waarbij een invulling wordt gegeven aan de gemeente van de toekomst alsook de handvaten om tot dit toekomstbeeld te komen. Burger-centraal en digitaal vormen hierbij de kern. Gemeentediensten en dienstverlening moeten dicht bij de burger staan, vertrekken vanuit de klantenreis en maximaal aansluiten bij de behoeftes. Dienstverlening is niet langer reactief, maar proactief en mogelijks zelfs prescriptief. Hiervoor is nood aan digitale transformatie van processen en niet louter digitalisering van bestaande processen. Een Gemeente zonder Gemeentehuis gaat mogelijks wat ver, maar een beweging in die richting is wel mogelijk. Het idee dient om lokale besturen te prikkelen om zichzelf heruit te vinden, mede door na te denken voor welke dienstverlening een fysiek bezoek aan het gemeentehuis nog meerwaarde biedt. De visienota is tevens een uitnodiging tot samenwerking van lokale besturen. Het initieel concept werd gaandeweg de oefening creatief omgedraaid tot Gemeentehuis zonder Gemeente… kunnen we traditionele gemeentediensten op een hogere schaal brengen en los van een gemeente organiseren, dit ook opnieuw vanuit een burger-centraal denken.

De visietekst vormt het basisdocument voor het toewijzen van 35 miljoen euro relancemiddelen binnen het ambitieuze ondersteuningsproject Gemeente zonder Gemeentehuis.

De volledige nota is hier terug te vinden. Op de website van Gemeente zonder Gemeentehuis, kan je als lokaal bestuur meteen ook de nodige informatie terugvinden om een subsidiedossier op te maken.

Möbius is trots dat ze kon bijdragen tot een dergelijk waardevol initiatief.

Bart De Vos

Steven Bauwens

Laura Vanhee

Contacteer ons

Wij helpen je om de meest dringende business uitdagingen aan te pakken met onze flexibele aanpak. Onze consultants richten zich op impact en maximale efficiëntie in co-creatie met jou.

Contacteer ons