Wordt 2022 het jaar van de ziekenhuisnetwerken? Een vraag die moeilijk te beantwoorden is en waar het proces van zorgstrategische planning kan faciliteren in de verdere zoektocht naar meerwaarde.
En wellicht moet 2022 een jaar van hoop worden voor de meerwaardezoeker.
Meerwaarde zoeken kan in verschillende kwadranten, zoals geïllustreerd in onderstaande figuur. We maken hierbij het onderscheid tussen enerzijds haalbaarheid op korte en (middel)lange termijn (<10j) en anderzijds relevantie voor enkele ziekenhuizen of alle ziekenhuizen uit het netwerk.
Het laaghangend fruit voor alle ziekenhuizen situeert zich op niveau van het kwadrant rechtsonder. Dit zijn initiatieven die we morgen kunnen invoeren en die mogelijk een directe meerwaarde kunnen hebben voor alle ziekenhuizen binnen het ziekenhuisnetwerk. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan kwaliteitsinitiatieven om het kwaliteitssysteem gezamenlijk vorm te geven, gegevens te delen en te vergelijken. Mooie voorbeelden hiervan kunnen in Nederland worden gevonden:
- Vijf prostaatklinieken uit Groningen, Drenthe, Friesland, Overijssel en Gelderland wisselen de resultaten van operaties uit om hiermee de kwaliteit van zorg te verhogen.
- mProve is een initiatief van de ziekenhuizen Albert Schweitzer ziekenhuis (Dordrecht), Isala (Zwolle), Jeroen Bosch Ziekenhuis (’s-Hertogenbosch), Noordwest Ziekenhuisgroep (Alkmaar en Den Helder), Máxima MC (Veldhoven), Rijnstate (Arnhem) en Zuyderland Medisch Centrum (Heerlen en Sittard-Geleen). Via dit initiatief worden krachten gebundeld om patiënten dagelijks merkbaar betere zorg te bieden. Naast kwaliteitsverbeteringen staan ook data analytics en ICT innovaties op de gezamenlijke agenda.
Mogelijk kan er ook winst zijn voor enkele ziekenhuizen van het netwerk door voor specifieke processen beroep te doen op de infrastructuur of de expertise van ziekenhuizen in het netwerk die verder staan of die een investering al gemaakt hebben. We kunnen hierbij denken aan de productie van bereidingen: Indien één van de ziekenhuizen reeds verder staat kan zo een dure investering worden vermeden. Deze initiatieven zijn eerder ad hoc en passen niet altijd in een lange termijn visie op niveau van het netwerk.
Als we verder kijken op de middellange of lange termijn zijn er zeker mogelijkheden om infrastructuur, apparatuur en competenties te delen voor de zorgondersteunende processen. Ondanks positieve business cases zijn er vaak obstakels die doen twijfelen om door te pakken:
- Een gedeeld platform voor apotheek, magazijn, CSA,… kan een belangrijke meerwaarde hebben maar resulteert niet altijd in directe winstop korte termijn. Voor ziekenhuis A uit het netwerk kan dit een win zijn (omdat die moet investeren) maar voor ziekenhuizen B en C kan de financiële return zich pas op de middellange termijn realiseren omdat er net geïnvesteerd is.
- Naast de financiële meerwaarde is er niet zelden een operationeel risico. De fysieke nabijheid wordt vaak als een garantie op betere kwaliteit gezien. Dit vereist dan ook een andere manier van denken om meer planmatig te werken en de zorgproductie voorspelbaarder te maken met goed afgesproken service level agreemeents.
Daarom denken we dat er voor de bovenste twee kwadranten nood is aan een langetermijnplan, een stip op de horizon, waar alle partners van het netwerk naartoe bewegen, elk op hun eigen tempo en met respect voor reeds gebeurde investeringen. Een dergelijk migratiepad kan helpen om zowel de korte termijn noden van sommige ziekenhuizen te ‘regelen’ tussen ziekenhuizen binnen het netwerk, maar wel binnen de verstandhouding van een groter geheel waartoe alle ziekenhuizen zich hebben verbonden.
Als Möbius zijn we graag deze meerwaardezoekers en begeleiders om dit pad samen, objectief en doelgericht te bewandelen. Ook in 2022 is het onze wens om dit te kunnen en mogen blijven doen.
Alvast veel succes in het zoeken naar meerwaarde.
