Onlangs mocht ik meewerken aan een distributienetwerkdesign project voor een van onze klanten. De business unit waarvoor we werkten, besloot zijn activiteiten uit te breiden naar de Verenigde Staten en Canada. Voor bepaalde distributiekosten in dit gebied, bv. opslag, stelden we voor om vergelijkbare data van andere business units te gebruiken. Maar onze klant vroeg de huidige, reële kosten voor opslag niet te gebruiken, omdat deze suboptimaal zouden zijn.
Hierdoor vroeg ik me af: Als bedrijven weet hebben van suboptimale situaties, waarom wachten ze dan op een strategische distributienetwerkoefening om ze te verbeteren? En nog fundamenteler: betekent dit dat bedrijven aanvaarden dat ze te veel betalen voor logistieke activiteiten totdat er een grote verandering gebeurt?
Er werd lang gedacht dat het ontwerpen van een logistiek netwerk een sporadisch proces is: eens het netwerk gevestigd is, lijkt het wel in steen gebeiteld. Zolang belangrijke wijzigingen in de markt zich aan een traag tempo voordeden, kon dit ook. Een steeds complexere planning van vraag en aanbod moest de wijzigingen in de omgeving maar opvangen. Het netwerk, net als de wijziging, werd als een gegeven beschouwd in plaats van als een variabele.
Wanneer bedrijven grote wijzigingen ondergaan, zoals de integratie van een pas overgenomen business of de introductie van een nieuw productgamma, beseffen ze dat extra magazijnen en productiehuizen op andere plaatsen per definitie leiden tot een verandering van het fysieke netwerk. Ze moeten het logistieke netwerk duidelijk herbekijken. Ze zetten een project op voor de herinrichting van het netwerk, wijzen er een team van mensen aan toe en geven het startschot voor wat een grote inspanning zal worden.
Bij deze werkwijze voor het ontwerpen van een logistiek netwerk stoten we op tal van problemen: met welke variabele gegevens moeten we rekening houden in onze analyse? Hoe en waar bruikbare gegevens verzamelen? Hoe de data integreren in een bruikbaar model? Kunnen we de resultaten van deze modellen valideren? Kunnen we die implementeren onder de interne afspraken en contractuele overeenkomsten met dienstverleners?
Helaas voor deze arbeidsintensieve methode wijzigt de bedrijfstoestand niet meer jaarlijks of maandelijks, maar steeds sneller.
- Kijk maar naar de levering bij de klant in de kleinhandel: klanten krijgen steeds meer methodes voorgeschoteld om de goederen van bij het laatste punt in het netwerk tot bij hen te krijgen. Kleinhandelaars die de upstreamlogistiek niet optimaliseren en leveren vanuit distributiecentra die ontworpen zijn om 'klassieke' winkels te bevoorraden, krijgen te maken met bikkelharde concurrentie. Aangezien de leveringsmethode tot bij de klant dagelijks verandert, is een eenmalig netwerkdesign snel achterhaald.
- Een aantal trends kunnen ervoor zorgen dat een verschuiving van bevoorrading of productie naar andere regio's nodig is: veranderingen in de wetgeving, druk op havens die hun handelsroutes moeten aanpassen, milieuwetgeving, schommelingen in de grondstofprijzen,… Als een bedrijf deze wijzigingen niet tijdig opmerkt en er niet flexibel mee omspringt, verliest het al snel zijn concurrentievoordeel.
- Voor een groot aantal industriële bedrijven ligt het groeipotentieel in de opkomende markten. Aangezien men niet kan voorspellen hoe deze markten zich zullen ontwikkelen, kent men ook de vereiste logistieke capaciteiten niet om aan hun vraag te voldoen. Ze moeten het distributienetwerk regelmatig herbekijken om in lijn te blijven met de bedrijfsvereisten.
We kunnen gerust stellen dat de concurrentiële omgeving van vandaag verschilt van die van gisteren. Het moet duidelijk zijn dat het herbekijken van uw netwerk in deze omgeving op jaarlijkse basis (voor veel bedrijven is deze frequentie zelfs te hoog) neerkomt op 364 dagen suboptimaal functioneren… een situatie die men vaak aanpakt door adequate planning maar nooit oplost.
Maar als we het er meer en meer over eens zijn dat de markt sneller wijzigt, waarom beschikken zo weinig bedrijven dan over een proces om hun netwerk regelmatiger te herbekijken? Dit komt door alle eerder genoemde obstakels: het verzamelen van data is moeilijk, het bouwen van modellen is complex, resultaten zijn moeilijk te interpreteren,… En bovendien: het netwerk optimaliseren verloopt traag.
Om deze obstakels te overwinnen, moeten we het design van het logistieke netwerk als een proces beschouwen en niet als een project:
- Gestandaardiseerd: maak het efficiënt en zorg voor vergelijkbare resultaten.
- Begin klein (bv. door het aantal variabelen te beperken).
- Frequent genoeg om voortdurende verbetering mogelijk te maken.
Het is belangrijk om het aspect van de voortdurende verbetering in de verf te zetten: we moeten de variabelen voortdurend toetsen aan geldigheid en volledigheid. Anders lopen we het risico om in een suboptimale situatie te blijven steken. Neem bijvoorbeeld 3D-printing: als we blijven denken in de klassieke termen van 'productie tot distributie', kunnen we nooit gebruikmaken van alle mogelijkheden van deze technologie, zoals 'drawing to printing'.
Sommige elementen van het distributienetwerk zijn uiteraard moeilijker te wijzigen dan andere. Neem bijvoorbeeld contracten met logistieke dienstverleners: het toepassingsgebied van het contract bepaalt vaak hoe ver men kan gaan met mogelijke wijzigingen. Maar ondanks die 'harde' limieten blijft het belangrijk om uw netwerk te evalueren: is de routing van SKU’s via het netwerk optimaal? Maken we efficiënt gebruik van de huidige productiecapaciteit (die men vaak niet kan verhogen)? Zijn de SKU’s optimaal verdeeld over de productie-eenheden? Voldoet de transportmethode tussen de punten nog? Al deze vragen blijven vaak lange tijd onbeantwoord als men het netwerk niet regelmatig evalueert.
Als u uw logistieke netwerk perfect in lijn wilt houden met de aard van uw business, kunt u een onregelmatige netwerkdesignoefening best vervangen door een echt netwerkdesignproces: gestandaardiseerd, regelmatig en voortdurend verbeterd.
Hoe hoog op de prioriteitenlijst staat netwerkdesign in uw organisatie? Beschikt u over een proces om het regelmatig te evalueren? Welke obstakels staan in uw weg om dat te doen? Ik hoor graag over uw ervaringen.
